De Vlaamse Regering en intercommunale Haviland hebben een overeenkomst om de laatste groene long langs de A12 te vrijwaren. Het gaat om de site Westrode (Meise): het grootste aaneengesloten gebied open ruimte tussen Brussel en Antwerpen. Al zo’n 50 jaar hangt er een zwaard van Damocles boven Westrode: het gebied is bestemd voor industrie, maar door burenprotesten, juridische betwistingen en onopgeloste problemen is er ook al decennia stilstand en kan er niets nieuw ontwikkeld worden. Vlaanderen gaat nu 2/3^de van de site (zo’n 60 hectare) aankopen en herbestemmen als open ruimtegebied  voor landbouw, natuur en bos. Bedrijfsactiviteit wordt daar dan onmogelijk en verdere vergroening wordt mogelijk. 1/3^de van de site Westrode (bijna 20 hectare) wordt ontwikkeld als KMO-zone met focus op lokale bedrijven. Er komt een nieuwe ontsluitingsweg en een fietssnelweg die vanuit Boom de regio helpt te verbinden met Brussel. Deze plannen hebben een breed draagvlak. “We hebben het conflictmodel ingeruild voor een overlegmodel”, zegt Weyts. “Zo konden we na decennia een nieuwe consensus vinden. We willen nu een einde maken aan de onzekerheid en een belangrijk stuk groen in de brede Vlaamse Rand vrijwaren. En er komt eindelijk nieuwe bedrijfsruimte bij. Want ook die is schaars in Vlaams-Brabant. Iedereen wint eindelijk, na zowat 50 jaar strijd”.

Het laatste grote stuk open ruimte langs de A12 tussen Brussel en Antwerpen wordt al 50 jaar bedreigd. Op dit moment is het gebied van bijna 80 hectare in Westrode (Meise) natuur, landbouwgrond en parkgebied, maar eigenlijk is het bestemd voor industrie. Intercommunale Haviland probeerde als eigenaar ook al verschillende keren om de site te ontwikkelen. De ontwikkeling wordt echter al een halve eeuw verlamd door buurtprotesten, juridische betwistingen en onopgeloste problemen zoals het gebrek aan een goede ontsluiting voor bedrijven. Al die tijd bleef er enerzijds een zwaard van Damocles hangen boven de waardevolle open ruimte en kon er anderzijds geen enkele nieuwe activiteit ontwikkeld worden. Zelfs de geplande fietssnelweg tussen Boom en Brussel raakte in Meise niet gerealiseerd.

De Vlaamse Regering en Haviland hebben nu een overeenkomst met een oplossing voor Westrode. Concreet zal Vlaanderen 2/3^de van de huidige site voorgoed vrijwaren als groene long, door  60 hectare over te kopen van Haviland. Deze onbebouwde ruimte zo groot als 120 voetbalvelden kan dan verder vergroend worden. Ook voor landbouwactiviteiten blijft er ruimte. De bestemming van dit gebied verandert van industriegebied naar open ruimtegebied, zodat het definitief onmogelijk wordt om hier bedrijven neer te poten. Een derde van de huidige site –ruim 18 hectare – zal dan ontwikkeld worden als KMO-zone met focus op lokale bedrijven. Om te vermijden dat de mensen die vandaag langs de Patatestraat wonen hier last van ondervinden, zal het Vlaams Agentschap voor Wegen en Verkeer (AWV) een nieuwe verbindingsweg aanleggen die aansluit op het complex A12 Londerzeel- Zuid.  Er komt ook een nieuw stuk fietssnelweg, om de F28 tussen Boom en Brussel mogelijk te maken.

Het Departement Omgeving is gestart met de opmaak van een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan om de herbestemming ook planmatig door te voeren. Dit past volgens Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir ook in de bosuitbreidingsdoelstellingen en de doelstelling van de Vlaamse Regering om het ruimtebeslag te verminderen naar 0 hectare per dag.

Dit nieuwe plan voor Westrode heeft een ruim en sterk draagvlak, want het groeide van onderuit.

Voorzitter van Haviland Walter De Donder: “We spaarden kosten noch moeite om samen met alle betrokkenen een nieuwe toekomstvisie en een gedragen masterplan te formuleren. Deze nieuwe aanpak loonde. In een grote inspraakronde lieten omwonenden en lokale betrokkenen zich horen. Deze aanpassingen toetsten we af bij experts, natuurorganisaties en buurtcomités en goten we in een concreet plan, in nauwe samenwerking met gemeente Meise en de Vlaamse Overheid. Deze gedragen totaaloplossing, met een evenwicht tussen open ruimte, wonen en economie, is het resultaat van goed beheer in het belang van onze vennoten”.

Algemeen directeur van Haviland Stephan Verwee vult aan: “Als publieke ondernemer ontzorgen we de 35 lokale besturen van Halle-Vilvoorde en realiseren we complexe projecten waarin maatschappelijke, economische en duurzame doelstellingen samenkomen. Een mooi voorbeeld is deze oplossing voor Westrode, met een goed evenwicht tussen open ruimte, wonen en economie”.

Ook burgemeester van Meise Gerda Van den Brande is blij. “Ik trok de afgelopen jaren mee aan de kar om dit tot een goed einde te brengen. De dialoog met onze inwoners was voor mij cruciaal. De participatiemarkten waren een groot succes en leidden tot een gedragen uitkomst. We verankeren de groene open ruimte, waarvan een deel landbouwzone waar onze landbouwers verder kunnen werken aan de toekomst. Het lokaal ondernemerschap kan verder groeien in een nieuwe KMO-zone. Een opsteker voor de welvaart en werkgelegenheid in onze buurt”.

“Niets zo mooi als een project dat van onderuit, door lokale betrokkenen, wordt vormgegeven”, zegt minister van Omgeving Zuhal Demir. “We versterken en bevestigen hiermee nogmaals het groene karakter van onze Vlaamse Rand. Deze groene long bevindt zich pal in het midden van de Vlaamse Ruit, een van dichtstbevolkte gebieden van Europa. Als symbool kan dat tellen. Het wordt een eiland van rust te midden van de verstedelijkte hectiek, zonder de economie uit te sluiten”.

“We hebben een breed bondgenootschap verzameld en hebben alle neuzen in dezelfde richting gekregen”, zegt minister van Vlaamse Rand Ben Weyts.  “We zijn weg van de rechtbank gegaan en samen aan de werkbank gaan zitten. Natuur en economie moeten geen vijanden zijn van elkaar: dit plan toont hoe we beiden kunnen verzoenen. Dat is net een kenmerk van onze brede Vlaamse Rand, waar we meer groen al jaren combineren met bedrijvigheid”.

Afbeelding: Masterplan voor Westrode, met in het noorden woongebied en KMO-zone